Opiekun dzienny
Opiekun dzienny jest jedną z form sprawowania opieki nad dziećmi do lat trzech, obok żłobków, klubów dziecięcych i niań. Do jego zadań należy w szczególności zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych, zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej z uwzględnieniem jego indywidualnych potrzeb oraz prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do jego wieku. Opiekun dzienny może sprawować opiekę nad dzieckiem, które ukończyło już dwudziesty tydzień życia.
Opiekun dzienny dziecka – podstawa prawna
Regulacje prawne normujące instytucje opiekuna dziennego zawarte zostały w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. 2011 nr 45 poz. 235 ze zm., dalej: „Ustawa”), a dokładniej w jej rozdziale czwartym (art. 36 – art. 47a Ustawy).
Opiekun dzienny – wymagania ustawowe
W Ustawie wskazano szereg wymogów, które osoba starająca się o nabycie statusu opiekuna dziennego, powinna obligatoryjnie spełnić. Przede wszystkim opiekunem dziennym może być osoba, która:
- daje rękojmię należytego sprawowania opieki nad dziećmi;
- nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie została jej zawieszona ani ograniczona;
- wypełnia obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy taki obowiązek został nałożony na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd;
- nie figuruje w bazie danych Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym;
- nie została skazana prawomocnym wyrokiem za inne przestępstwo umyślne;
- posiada warunki lokalowe zapewniające bezpieczną opiekę nad dzieckiem;
- odbyła 160-godzinne szkolenie albo 40-godzinne szkolenie uzupełniające, w tym z zakresu udzielania dziecku pierwszej pomocy, jeżeli posiada kwalifikacje, przykładowo: pielęgniarki, położnej czy nauczyciela wychowania przedszkolnego lub jeżeli ukończyła stosowne studia (studia podyplomowe), tj. na kierunku lub specjalności np. wczesnego wspomagania rozwoju, pedagogiki małego dziecka, czy psychologii dziecięcej;
- odbyła nie wcześniej niż 2 lata przed rozpoczęciem pełnienia funkcji dziennego opiekuna szkolenie z udzielania dziecku pierwszej pomocy.
Zakres programów szkoleń zawiera rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zakresu programów szkoleń dla opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym oraz dziennego opiekuna (Dz.U. 2011 nr 69 poz. 368 ze zm.).
Zgodnie z Ustawą, opiekun dzienny podlega obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy sprawowaniu opieki nad dziećmi. W przypadku podmiotów zatrudniających ustawodawca nakłada zobowiązanie do zawarcia przez nie umowy ubezpieczenia opiekuna dziennego od odpowiedzialności cywilnej oraz opłacania i finansowania składki na to ubezpieczenie. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego umowa taka zawierana jest na zasadach określonych w ustawie z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. 2019 poz. 2019 ze zm.).
Opiekun dzienny – formy świadczenia opieki nad dziećmi
Opiekunem dziennym jest osoba fizyczna, która prowadzi działalność gospodarczą na własny rachunek, tj. jako przedsiębiorca.
Opiekunem dziennym może być również osoba fizyczna zatrudniona przez jednostki samorządu terytorialnego, instytucje publiczne, czy też osoby prawne, osoby fizyczne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej na podstawie umowy o pracę albo umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Zgodnie z przepisami umowa o świadczenie usług przez dziennego opiekuna określa w szczególności:
- strony umowy;
- cel i przedmiot umowy;
- czas i miejsce sprawowania opieki;
- liczbę dzieci powierzonych opiece;
- obowiązki dziennego opiekuna;
- warunki czasowego niesprawowania opieki, w szczególności związanego z wypoczynkiem dziennego opiekuna;
- wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty;
- czas, na jaki umowa została zawarta;
- warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy.
Tak więc w dziennym punkcie opieki nad dziećmi do lat trzech opiekę może sprawować opiekun w ramach prowadzenia własnej działalności gospodarczej lub osoba zatrudniona jako opiekun dzienny przez ww. podmioty na zasadach uregulowanych w Ustawie.
Zgodnie z ustawą maksymalną wysokość wynagrodzenia dziennego opiekuna zatrudnianego – w sposób otwarty i konkurencyjny – przez jednostki samorządu terytorialnego oraz zasady ustalania tego wynagrodzenia określa, w drodze uchwały, odpowiednio rada gminy, rada powiatu lub sejmik województwa.
Wsparcie prawne dla opiekunów dziennych dzieci
Kancelaria KPGiO świadczy usługi prawne również dla opiekunów dziennych. W rzetelny, kompleksowy i profesjonalny sposób wspomożemy Państwa w rozwiązaniu problemów prawnych związanych z wykonywaniem tej formy opieki nad dziećmi.
Zapraszamy do współpracy.
